Hobbit’in uzun metrajlı bir film (aslında üç film) olarak karşımıza çıkması için çok çetrefilli bir yolculuk yapması gerektiğinden bahsetmiştik. Size 1937’de başlayan bu süreci kısaca özetlemek istedim.
Hobbit’e Geri Sayım bölümünün 2. Yazısı karşımızda !
(önceki yazılar: Hobbit’e Geri Sayım: Ve üçleme geliyor)
1937: Oxford Üniversitesi’nde Filoloji Profesörü olan J.R.R Tolkien, Hobbit’i yayımlar. Henüz çok kişi farkında olmasa da, yeni bir edebiyat türü doğuracak bir süreç başlamıştır.
1954-1955: Hobbit’in devam kitapları Yüzük Kardeşliği, İki Kule, Kralın Dönüşü ya da diğer bir deyişle Yüzüklerin Efendisi üçlemesi yayınlanır ve tüm dünyada bir fenomen haline gelir. ( a.k.a Frodo for President! )
1966 Tolkien, Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi serisinin tüm film ve ticari haklarını United Artists’e 10,000 Pound gibi cüzi bir rakam karşılığında satar. Bir mektubunda, kendisini bu konuda pek rahat hissetmediğini, çünkü pek çok fantastik öğe içeren bu kitapların filmlerinin çekilmesinin mümkün olmadığını yazacaktır. Ancak parayı küçük oğlu Christopher’ın okul masrafları için değerlendirecektir, bu da içini bir nebze rahatlatmaktadır! Sanayi devriminden ve teknolojiden pek hazzetmeyen Tolkien’i, CGI tekniklerinin 50 sene sonra ulaşacağı noktayı öngöremediği için pek de kınayamayız sanırım.
1976: Oscarlı yapımcı Saul Zaentz ( Guguk Kuşu, Amadeus, İngiliz Hasta ) Yüzüklerin Efendisi’nin tüm film ve ticari haklarını ve Hobbit’in ise kısmi haklarını satın alır. Burada kısmi kelimesine dikkatinizi çekerim, zira anlaşmanın maddeleri son derece karmaşıktır ve bu da ileride pek çok soruna yol açacaktır. Zaentz’in kısmi hakları Tolkien’in kaynak malzemesini baz alan bir Hobbit filmi yapmasına izin verir ancak bu filmin dağıtmasına izin vermez. Bu hak hala United Artists’tedir.
1977: Arthur Rankin ve Jules Bass, NBC için Zaentz ile ilişkisi olmayan bir Hobbit animasyonu yayınlarlar. Müzikal olan film, pek iyi eleştiriler almaz.
1978: Zaentz, misilleme olarak, Ralph Bakshi tarafından yönetilen bir Yüzüklerin Efendisi animasyonu yayınlar. Film, üç kitaplık hikayenin ilk yarısını anlatmaktadır ancak bu gerçeği kimse seyircilerle paylaşmamıştır. Bu nedenle bir son bekleyen izleyiciler sinema salonu hayal kırıklığına uğramış olarak terkederler. İlk film ticari başarı sağlamış olsa da ikincisi çekimeyecektir.
1980: Arthur Rankin tarafından yasal olmayan bir Kralın Dönüşü animasyonu yayınlanır. (Herkes niye seriyi alıp, parçalayıp, sağa sola çekiştirmiş anlamak mümkün değil sevgili okuyucu...)
1981: MGM, United Artist’i satın alır. (Ta taaaa!)
1995 Peter Jackson Hobbit’i adapte etmek için Miramax ile görüşür. 1 Hobbit 2 Yüzüklerin Efendisi olmak üzere 3 filmde anlaşırlar. Ancak pazarlıklar sırasında PJ, Zaentz’in Hobbit için dağıtım hakkı olmadığını farkeder. United Artist, Hobbit’in sinemaya aktarılacak ilk kitap olduğunu düşünerek, 1978’deki anlaşmada bu hakkı Zaentz’e vermemiş ve zannımca olur da bir gün kitapların filmi çekilirse biz de en azından Hobbit’in dağıtımı ile köşeyi döneriz diye düşünmüşlerlerdir.
1996: Peter Jackson Hobbit projesini askıya almaya ve Universal ile King Kong’u çekmeye karar verir.
1997: Universal, King Kong remake projesini iptal eder. PJ, Miramax ile 2 Yüzüklerin Efendisi filmi için anlaşır.
1998: Bütçe endişeleri nedeniyle Miramax iki Yüzüklerin Efendisi filmini tek filme indirmeyi teklif eder (kötü fikir!). Jackson bunu reddeder ve New Line Cinema ile görüşmeye başlar ve mucizevi bir şekilde tek film yerine 3 film iznini koparır. ( çok iyi fikir! ) Ancak Miramax için hazırlanan senaryoyu kullanma izni yoktur, zaten iki film üç filme dönüştüğü için revizyon gerekecektir, bu yüzden tüm senaryo tekrar yazılır.
1999: Ekim 11’de Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin çekimlerine başlanır.
2001 - 2003: Tüm dünyada 3 milyar dolar hasılat elde eden üç adet Yüzüklerin Efendisi filmi birer yıl arayla vizyona girer.
2003: Yüzüklerin Efendisi:Kralın Dönüşü En İyi Film ve En İyi Yönetmen Dahil aday olduğu 11 dalın tümünde Oscar’ı kazanır.
2004: Saul Zaentz New Line’ı mahkemeye verir. Peter Jackson’da, sözleşmesinde hakkı olduğu üzere, bir dış denetim firmasının New Line’ın gelir kayıtlarının incelenmesi için mahkemeye başvurur. Bu, New Line CEO’su Bob Shaye ile aralarını açar.
2005: Zaentz’in davası, mahkeme dışında açıklanmayan bir tutar üzerinde anlaşılarak sonuçlanır. Peter Jackson, New Line’ın özellikle Time Warner firmaları ile yaptığı dağıtım anlaşmalarından elde edilen karın yanlış gösterildiğini ve kendileri ile paylaşılmadığını düşünmektedir. Bu arada, Jackson’ın King Kong’u yayınlanır.
2006: New Line, uzlaşma önerisi olarak, PJ’ye Hobbit i yönetmesi ve tabi davayı da geri çekmesi için teklif götürür. Jackson reddeder. New Line, PJ’in kitapların hayranı olduğunu ve başladığı işi yarım bırakmak istemeyeceğini bilerek, reddemeyeceği bir teklif yaptığını düşünmekte ve zannımca belden aşağı vurmaktadır. Üstüne üstlük, MGM ( hala dağıtım haklarının onda olduğunu hatırlayalım ) Jackson ve New Line ile bir Hobbit filmi yapma konusuna son derece sıcak baktıklarını açıklarlar. Böylece yıllardır devam eden yapımcı ve dağıtımcı anlaşmazlığı çözülmüş ve nihayet bir Hobbit filmi için yeşil ışık yanmıştır. Ancak New Line hala dış denetim fimasını kayıtlarını incelemesine izin vermemiştir ve bir süre sonra da Peter Jackson’ın Hobbit’ten kovulduğunu açıklar ( çok çok çok kötü karar! ). Stüdyo başka bir yönetmen bulmak zorundadr.
2007: New Line kayıtlarını dış denetim firmasına açmadığı 125.000 USD cezaya çarptırılır. Bu arada Tolkien Vakfı ve Tolkien’in yayımcısı Houghton Mifflin de New Line’a telif hakları nedeniyle davalar açacak ve kazanacaklardır.
2008: Warner Bros, New Line’ı satın alır (Ta taaaa!). Bob Shaye, CEO görevinden istifa eder. Hobbit’in yönetmeni olarak Guillermo Del Toro açıklanır (ehven-i şer karar!). Nihayet davada uzlaşılmıştır ve Peter Jackson filmlerin yapımcılığını üstlenecektir. Yönetmen olmayı kendisi mi istememektedir, stüdyo mu karşı çıkmıştır, şu güne kadar hala netleşmemiştir sayın okuyucu. Ama net olan tek şey PJ’in Del Toro’ya tam destek verdiğini açıklamasıdır.
2009: PJ, Cennetimden Bakarken’i yayınlar.
2010: MGM’in finansal sorunlarının gecikmelere sebep olduğu gerekçesiyle Del Toro iki yılın ardından, Hobbit projesinden ayrılır. Bunun “hayatının en zor kararlarından birisi” olduğunu söyleyecektir. Haziran’da, Peter Jackson ile yeniden yönetmen koltuğu için pazarlıklar yapıldığı ortaya çıkar. Ekim’de ise PJ yönetiminde 2 film çekileceği ve de filmlerin 3 boyutlu olacağı açıklanır. Yıllar süren tartışmalar ve mahkemelerin sonunda, Peter Jackson yine dümenin başındadır. Olması gerektiği gibi...
2011: Warner Bros, MGM ile anlaşarak Hobbit’in dağıtım haklarını satın alır.
2011: Hobbit’in çekimleri Peter Jackson’ın ani bir mide ülseri ameliyatı geçirmesi ile ertelenir. Ameliyat başarılı geçmiştir ve PJ hızla iyileşmektedir. Tutulan nefesler verilir.
2011: 21 Mart Pazartesi günü, Hobbit’in ilk kareleri Yeni Zelanda’da çekilmeye başlar.
Mutlu sonla biten bu hikayeyi bir gün sinemalarda görürüz belki bir Hollywood yapımı ya da belgesel olarak. Bence her iki tür için de yeterli materyal var. Ayrıca Bob Shaye’i canlandırmak için bir kaç klasik “Hollywood kötü adam oyuncusu” var aklımda :)
0 yorum:
Yorum Gönder